Difference between revisions of "Oszczep"
m (→Oszczep) |
m (→Oszczep) |
||
| Line 1: | Line 1: | ||
==Oszczep== [Pilum] | ==Oszczep== [Pilum] | ||
| − | ''' | + | [[Image:Pilum heavy.jpg|thumb|80px|Ciężkie rzymskie ''pilum'']] |
| − | [[ | + | '''Pilum''' ([[Łacina|łac.]] ''oszczep'', l.mn. ''pila'') to [[broń biała]] - [[oszczep]] najprawdopodobniej pochodzenia [[Etruria|etruskiego]] lub samnickiego, udoskonalony i używany przez [[Starożytny Rzym| Rzymian]] w całym okresie istnienia państwa Rzymskiego. Pilum było bronią specyficzną, w dużym stopniu decydującą o sukcesach rzymskich [[legion| legionów]]. |
| + | Długość pilum większego wynosiła ok. 2,1 m, z czego ok. 70 cm przypadało na [[żeleźce]], a reszta na [[drzewce]]. Niewielkie ostrze osadzone na długiej szyjce miało kształt stożka lub piramidki, a czasem haka (''pilum hamatum''). Wyjątkowość pilum tkwiła w sposobie łączenia części metalowej i drewnianej. Żeleźce mocowano za pomocą tulei lub wbijanego sztyftu, który podczas uderzenia pękał, uniemożliwiając powtórne użycie pilum przez wroga. Ponadto po trafieniu w cel (np. w [[tarcza|tarczę]]), długa szyjka oszczepu łatwo się wyginała lub łamała, krępując ruchy lub zmuszając wroga do odrzucenia tarczy. Ostrze w kształcie piramidki, czasem z zadziorami, utrudniało oderwanie pilum po trafieniu. Skuteczny zasięg rzutu pilum wynosił ok. 20-30 m, dzięki dodatkowemu balastowi z ołowiu lub lanego [[brązy|brązu]], który znacznie zwiększał zasięg i głębokość penetracji. | ||
Revision as of 13:34, 23 December 2005
==Oszczep== [Pilum]
Pilum (łac. oszczep, l.mn. pila) to broń biała - oszczep najprawdopodobniej pochodzenia etruskiego lub samnickiego, udoskonalony i używany przez Rzymian w całym okresie istnienia państwa Rzymskiego. Pilum było bronią specyficzną, w dużym stopniu decydującą o sukcesach rzymskich legionów. Długość pilum większego wynosiła ok. 2,1 m, z czego ok. 70 cm przypadało na żeleźce, a reszta na drzewce. Niewielkie ostrze osadzone na długiej szyjce miało kształt stożka lub piramidki, a czasem haka (pilum hamatum). Wyjątkowość pilum tkwiła w sposobie łączenia części metalowej i drewnianej. Żeleźce mocowano za pomocą tulei lub wbijanego sztyftu, który podczas uderzenia pękał, uniemożliwiając powtórne użycie pilum przez wroga. Ponadto po trafieniu w cel (np. w tarczę), długa szyjka oszczepu łatwo się wyginała lub łamała, krępując ruchy lub zmuszając wroga do odrzucenia tarczy. Ostrze w kształcie piramidki, czasem z zadziorami, utrudniało oderwanie pilum po trafieniu. Skuteczny zasięg rzutu pilum wynosił ok. 20-30 m, dzięki dodatkowemu balastowi z ołowiu lub lanego brązu, który znacznie zwiększał zasięg i głębokość penetracji.
